Soms heb je het gevoel dat alles bij elkaar komt.
Op 27 oktober 2023 ging ik met mijn nichtje kijken bij de boekencollectie van onze overgrootvader Ekke Fransema in Museum Møhlmann in Appingedam. Tot onze grote verrassing troffen we daar een groepje mensen, die betrokken zijn (geweest) bij deze collectie. In 1984-1985 hebben Hans Heijerman en Douwe Huizing de boeken gecatalogiseerd en tevens een boekje over mijn overgrootvader geschreven: “De kunst van het verteren”. In 1985 werd de collectie onthuld en kreeg ze haar eigen ruimte in de Openbare Bibliotheek in Appingedam, het Fransema Kabinet. Tussen 1990 en 2015 werden er 20 Fransema-lezingen gegeven.
Na de verkoop van het pand van de Openbare Bibliotheek in 2017 was er geen ruimte meer voor de FransemaCollectie. Rob Møhmann redde de verzameling door er een nieuw onderkomen voor te bieden. Bart en Yvonne Flikkema hebben de boeken met veel toewijding weer uitgezocht en geordend. Cisca van Heertum was ook bij de collectie betrokken geraakt en zet zich in voor internationale bekendheid. Al deze mensen troffen wij in het nieuwe Fransema Kabinet en spontaan besloten we contact te houden en te proberen om de verzameling weer op de kaart te krijgen.
Ter plekke al gingen de radertjes draaien. De digitale bestanden van de catalogus en de lezingen waren gewist. Niemand weet nu dat hier boeken staan waarnaar sommige mensen misschien op zoek zijn. Wat als ik die catalogus, waarvan alleen nog een papieren versie bestaat, weer digitaliseer? En het leven van Ekke en Hillegonda, dat was zeer opmerkelijk. Ook daar zou ik wat mee willen doen. En die lezingen? Dat was een prachtige traditie. Die willen we ook weer nieuw leven inblazen. Het museum ging een jaar dicht vanwege versterkingswerkzaamheden, dus ik had een jaar de tijd.
Lang verhaal kort: de catalogus is gedigitaliseerd, ik heb een website gemaakt fransemacollectie.nl over Ekke Fransema en als kers op de taart wordt op 6 juni 2025 de eenentwintigste Fransema-lezing gehouden.
Mijn speurtocht naar kleine details uit het leven van Ekke en Hillegonda is zeker nog niet voorbij, maar ik ben blij met het resultaat. Kijk even op de website en zie wat voor een bijzonder stel dit was.